Riskli gebelik (yüksek riskli gebelik), annenin veya bebeğin sağlık durumunu tehdit eden durumların olduğu gebeliklerdir. Bu tür gebeliklerde, annenin ya da bebeğin yaşamını veya sağlığını etkileyebilecek komplikasyonlar oluşma riski normalden daha yüksektir. Riskli gebelikler, gebelik öncesinde mevcut olan durumlar nedeniyle ya da gebelik sırasında gelişen komplikasyonlar nedeniyle ortaya çıkabilir.
Riskli gebelik, bazı belirti ve bulgularla kendini gösterebilir, ancak her zaman belirti vermeyebilir. Bu nedenle düzenli doktor kontrolleri hayati önem taşır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Riskli gebeliklerde en sık karşılaşılan durumlardan biri gebelik şekeri (gestasyonel diyabet) hastalığıdır. Bu, daha önce şeker hastalığı olmayan bir kadında, ilk kez gebelik sırasında gelişen diyabet türüdür. Hem anne hem bebek açısından önemli riskler taşıdığı için mutlaka tanı konmalı ve takip edilmelidir.
Gebelikte yüksek tansiyon, yani kronik hipertansiyon, hamilelikten önce mevcut olan ya da gebeliğin ilk 20 haftasından önce saptanan kalıcı yüksek kan basıncı durumudur. Bu tür tansiyon problemleri, gebelik sürecinde hem anne hem bebek için ciddi riskler oluşturabileceğinden, riskli gebelikler arasında yer alır.
Kalp hastalığı olan kadınlarda gebelik takibi, özel ve dikkatli bir süreçtir. Çünkü gebelik sırasında anne vücudunda doğal olarak kalbin iş yükü artar. Kalp atım hızı, kan hacmi ve dolaşım sistemi değişir. Bu da önceden kalp sorunu olan bir kadında ciddi riskler oluşturabilir.
Tiroid bozuklukları olan gebelerde takip, hem anne hem de bebeğin sağlığını korumak için özel dikkat gerektiren bir süreçtir. Tiroid bezinin düzgün çalışmaması (hipotiroidi ya da hipertiroidi), gebelikte hormon dengesini etkileyerek düşük, erken doğum, gelişme geriliği gibi ciddi risklere yol açabilir. Bu nedenle tiroid hastalığı olan gebeler de riskli gebelik grubunda izlenir.
Obezite veya aşırı zayıflık durumlarında gebelik takibi, standart gebelik takibinden daha yakından ve dikkatli yapılmalıdır. Bu durumlar, hem annenin sağlığını hem de bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle yüksek riskli gebelik sınıfında değerlendirilirler.
Kan pıhtılaşma bozuklukları (örneğin trombofili, antifosfolipid sendromu, lupus gibi durumlar), gebelikte hem anne hem de bebek için ciddi riskler taşıyan, mutlaka yakın takip gerektiren durumlardır. Bu tür gebelikler, yüksek riskli gebelik olarak değerlendirilir.
Çoğul Gebelikler
Çoğul gebelik, birden fazla bebekle gerçekleşen gebelik türüdür ve bu durum, özellikle ikiz, üçüz ve daha fazla bebek taşıyan gebeliklerde görülür. Çoğul gebelikler, tekil gebeliklere göre bazı ek riskler ve özel takip gerektirir. Çoğul gebeliklerde gebelik takibi, anne ve bebeklerin sağlığını korumak için daha sıkı ve detaylı olmalıdır.
Yaşa bağlı riskli gebelikler, kadınların gebelik yaşları ile ilişkili olarak ortaya çıkan sağlık risklerini ifade eder. Kadınların yaşlarının ileriye gitmesi, özellikle belirli yaş sınırlarını aşmaları, gebelik sürecinde hem anne hem de bebek için çeşitli sağlık problemlerinin artmasına neden olabilir. Bu tür gebelikler "geç yaş gebeliği" veya "ileri yaş gebeliği" olarak da adlandırılabilir.
Genellikle 35 yaş ve üzerindeki kadınlar, gebelik açısından daha fazla risk taşıyan grupta yer alır. Ancak 40 yaş ve üzerindeki kadınlar, daha yüksek risk altında olabilir. Yaşa bağlı riskli gebelikler, hem anne hem de bebek için önemli sağlık problemleri doğurabilir, bu nedenle bu yaş grubundaki gebelikler daha dikkatli izlenir.
Önceki Gebelikte Yaşanmış Sorunlar
Preeklampsi, genellikle gebeliğin 20. haftasından sonra gelişen bir durumdur ve yüksek tansiyon ile birlikte idrarla protein atılması (proteinüri) veya diğer organlarda hasar (karaciğer, böbrek, beyin) belirtileriyle karakterizedir. Preeklampsi, hem anne hem de bebek için ciddi riskler taşır.
Gestasyonel diyabet, gebelik sırasında ilk kez tanı konan şeker hastalığıdır. Genellikle gebeliğin 24. ila 28. haftaları arasında tespit edilir. Bu durum, hem annenin hem de bebeğin sağlığını tehdit edebileceği için, dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekir.
Erken doğum riski, gebeliğin 37. haftasından önce doğumun gerçekleşmesi durumudur. Normalde gebelik süresi 40 hafta civarındadır, ancak erken doğumda bebek henüz tam olarak gelişmemiştir ve doğumun erken gerçekleşmesi hem anne hem de bebek için riskler taşır. Bu nedenle erken doğum riski taşıyan bir gebelik, yakından takip edilmelidir.
Düşük tehdidi (veya abortus imminens), gebeliğin erken dönemlerinde (genellikle 20. haftadan önce) düşük yapma riski taşıyan bir durumu ifade eder. Bu durumda, anne adayında bazı belirtiler görülür, ancak gebelik henüz sonlanmamıştır. Düşük tehdidi olan bir gebelik, düzenli takip ve tedavi ile başarılı bir şekilde sürdürülebilir ya da erken doğum riski engellenebilir.
Plasenta previa, gebeliğin plasentasının rahim ağzına (serviks) çok yakın veya serviksi tamamen kapatacak şekilde yerleşmesidir. Bu durum, doğum sırasında ciddi kanama risklerine yol açabilir ve doğum şekliyle ilgili önemli kararların alınmasını gerektirir. Plasenta previa, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde doğal doğum yerine sezaryen doğum gerektirebilir.
Plasenta dekolmanı (Abruptio Plasenta), plasentanın rahim duvarından erken bir şekilde ayrılması durumudur. Bu, gebelikte ciddi bir komplikasyon olup, anne ve bebek için tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Plasenta dekolmanı, erken doğum, ağır kanama ve fetal kayıp gibi risklere yol açabilir.
Polihidramniyos ve oligohidramniyos, gebelikte amniyon sıvısının (bebeğin içinde bulunduğu sıvı) miktarındaki anormalliklere işaret eder. Bu durumlar, bebeğin gelişimi, anne sağlığı ve gebeliğin seyri açısından önemli olabilir.
Doktorun yönlendirmeleriyle sık sık kontrol edilmek, riskli gebeliklerin yönetilmesinde en önemli adımdır. Bu kontrollerde, kan basıncı, kilo artışı, idrar testi, kan şekeri seviyeleri gibi önemli göstergeler izlenir.
Eğer yüksek tansiyon, preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) veya erken doğum riski varsa, doktorun önerisi ile yatak istirahati gerekebilir.
Yeterli ve dengeli beslenme, annenin genel sağlığını iyileştirir ve bebeğin gelişimini destekler. Yüksek proteinli, düşük sodyumlu ve dengeli karbonhidratlı bir diyet önerilebilir.
Kan şekeri, hemoglobin, böbrek fonksiyonları, karaciğer değerleri gibi testler düzenli aralıklarla yapılmalıdır.
Riskli gebelikler, psikolojik açıdan da zorlayıcı olabilir. Stres, kaygı ve depresyon gibi ruhsal durumların izlenmesi ve gerekirse psikolojik destek sağlanması önemlidir.
Erken doğum riski olan bir gebelikte, hastaneye yakın olma, gerekli medikal müdahalelerin yapılabilmesi için doğum öncesi hazırlık önemlidir.
Riskli gebeliklerde, yalnızca doktorun önerdiği ilaçlar kullanılmalıdır. Özellikle, yüksek tansiyon, diyabet, kan pıhtılaşma sorunları gibi durumlarda tedavi, doktor kontrolünde olmalıdır.
NST (Non-Stres Testi) ve biyofiziksel profil (BPP) ile bebeğin sağlığı, kalp atışları ve hareketleri izlenebilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerine Yönelik Yapılan Bilgilerin Paylaşımı Bilgilendirme Amaçlıdır, Tanı ve Tedavi için Mutlaka Doktorunuza Başvurunuz.
Telif Hakkı © 2024 dremineelmas.com Her Hakkı Saklıdır.
